De Chargers deden tegen de Broncos iets wat bijna een halve eeuw niet was gebeurd: drie punten scoren door middel van een ‘fair-catch free kick’. Een onbekende en bijna vergeten spelregel die zelden wordt gebruikt, maar daarom niet minder gaaf is.
Door: Jeroen van den Berk
In de NFL kom je elke week ogen tekort. Maar als er zo af en toe iets verrassends gebeurt waarbij coaches heel bewust de kleine lettertjes van het regelboek erbij pakken, dan gaat je hart als NFL-nerd pas echt open.
Hand opsteken als je precies wist wat een ‘fair-catch free kick’ was. Zo niet, dat is niet erg. Het is zeldzaam. Ook een beetje verborgen, merkwaardig en gewoon onbekend.
De regel: na een fair catch mag het ontvangende team vanaf die plek de bal proberen tussen de palen te trappen voor drie punten. Een kicking-tee mag niet worden gebruikt. De tegenstander moet op afstand staan en de play begint pas op het moment dat de kicker de bal raakt – dus hij heeft alle tijd en ruimte om een ‘cleane’ kick te maken.
Wat er bij Chargers-Broncos gebeurde, was nog ietsje zeldzamer. Op een punt-return gaf de speler aan een fair-catch te gaan maken, maar omdat er contact was kregen de Chargers 15 yards voordeel én dus alsnog de gelegenheid om een free kick te trappen.
Ineens lag er de kans om vanaf 57 yards, zonder weerstand, een prima maakbare fieldgoal – pardon, fair-catch free kick – te maken. Cameron Dicker realiseerde zich dat dit best speciaal was. “I was kind of laughing. I was like, what a funny moment. Like this is cool, this is cool. Just enjoy the moment, embrace the moment and just go try to hit a bomb and enjoy it.”
En waarom ook niet. Het is eigenlijk gewoon een kick-off. Of, als je wilt een trap in de warming-up waarbij je als eerste op het veld een paar ballen schiet om los te komen, zonder dat er druk is, met muziek in je draadloze oortjes.
De reden dat het zo weinig gebeurt is uiteraard omdat een fair catch bijna nooit wordt gemaakt op een plek waar het in je voordeel is om te trappen, in plaats van gewoon een play te lopen vanaf first down. Met een beetje moeite kun je er amper tien vinden op YouTube en dat is niet gek: het blijkt sinds 2000 maar vijf keer geprobeerd te zijn (en vijf keer mislukt). De laatste keer was in 2019, toen de Panthers er eentje probeerden.
De laatste succesvolle free kick was in 1976, 48 jaar geleden, ook door de Chargers. De trap van Dicker was met 57 yards echter meteen een record. En als iets maar één keer lukt in een halve eeuw tijd, dan is het meteen “obscuur, bizar en eigenzinnig”, aldus de Amerikaanse media.
Ik vond het vooral cool. Het deed denken aan 2006, aan Patriots-Dolphins. Quarterback Doug Flutie van New England scoorde destijds 2 punten door middel van een ‘dropkick’, iets wat sinds 1941 niet meer was geprobeerd.
Na een touchdown voor New England kwam de populaire veteraan Flutie – back-up van Tom Brady, 43 jaar, op het randje van zijn NFL-pensioen – het veld in voor wat op het oog een 2-point conversion leek. Al was de formatie opvallend, met vier tight ends en een receiver.
Toen liep Flutie ineens 12 yards naar achteren, en vormde de formatie zich zoals bij een gewone PAT. Hij kreeg de bal gesnapt, en trapte door middel van een dropkick tussen de palen – als een keeper die in het voetbal een uittrap doet.
De (net zo zeldzame) glimlach van Bill Belichick was groot. De commentatoren hadden lol en er werden grapjes gemaakt over de leeftijd van Flutie, die “er ook al was toen dit voor het laatst gebeurde” in de tijd van leren helmen, net na Pearl Harbor in 1941, toen de bal nog iets ronder was en daardoor makkelijker te trappen op het moment dat hij de grond raakt.
Ook die regel bestaat nog altijd, echter sinds 2006 is er geen speler die succesvol is geweest met een drop kick – ondanks enkele pogingen.
Hulde aan Belichick, en aan coach Jim Harbaugh, die de fair-catch free kick “zijn favoriete spelregel” noemde en “elke wedstrijd probeert of er een kans is om er eentje te maken”.
Ik hoop dat het niet nog eens 48 jaar duurt, want dit was echt wel gaaf.
Jeroen van den Berk schrijft elke week voor Gridiron. Hij speelde zelf 18 jaar competitie in Nederland en Duitsland, volgt de NFL op de voet sinds 1999 en is fan van de Detroit Lions.
